دانشنامه گردشگری نی‌ریز

منزل حیدری، میراث فرهنگی نی‌ریز
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » خانه های ماندنی نیریز »
این بنا که متعلق به دورهٔ قاجاریه است در شهر نی‌ریز، خیابان خلیل شهید (کوچه بالا)، کوچه شهید جاوید واقع است و در تاریخ ۱۳۸۴/۷/۲۳ به شماره ثبت ۱۳۵۲۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. این بنا در مجاورت سه خانهٔ دیگر که قدمتی همزمان دارند قرارگرفته است. ورودی بنا در ضلع جنوبی با هشتی و راهرو به حیاط راه پیدا می‌کند. درِ چوبی بزرگی با گل‌میخ و کوبه تزئینی در ورودی بنا قابل‌مشاهده است. در سه...

منزل مرحوم میرزا محمد باقر جاوید
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » خانه های ماندنی نیریز »
منزل جاوید در شمال شرق شهر نی‌ریز و در خیابان خلیل شهید، محلهٔ سادات مشهور به «کوچهٔ بالا» واقع شده است. این بنا متعلق به دورهٔ قاجاریه است و در تاریخ ۱۳۸۱/۵/۸ به شمارهٔ ۶۰۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ورودی بنا در قسمت شمال آن و در انتهای کوچه قرار دارد که در کوچهٔ ذکرشده سه بنای تاریخی هم‌زمان قرارگرفته است. فرم بنا دارای پلان مربع که آثار ساخت‌وساز آن دور حیاط است. از...

روستای دهچاه
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش پشتکوه » دهچاه »
دهچاه از توابع بخش پشتکوه، یکی از مهم‌ترین روستاهای شهرستان نی‌ریز فارس است. این روستا در ۴۲ کیلومتری مرکز شهرستان و ۲۲ کیلومتری مرکز بخش واقع است و مساحت آن حدود ۹۰ هکتار است. دهچاه در موقعیت ۲۹ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی، واقع‌ شده و از شمال به استان یزد، از جنوب غرب به بخش مرکزی نی‌ریز، از شرق به بخش قطرویه و سیرجان و از غرب به مشکان...

روستای دهمورد
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » دهمورد »
 دهمورد دارای پیشینه تاریخی زیادی است. در منابع جغرافیایی دوره‌های سوم تا هشتم هجری قمری، از آن به عنوان «آس» و در برخی موارد  «بودنجان» و نیز «دیه‌مورد» یاد شده است. ازجمله آثار دوره‌های قبل از اسلام در این منطقه بناهای معروف به «چهار طاقی» می‌باشد که هنوز یکی از آن‌ها در روستای دهمورد و در مجاورت مدفن امامزاده یوسف (ع) موجود است. در کتب تاریخی ازجمله ابن‌بلخی، اصطخری، قزوینی و ...  به نام اشاره شده است. ازجمله حمداله مستوفی می‌نویسد:...

جغرافیای تاریخی دریاچه‌ی بختگان و طشک
دانشنامه گردشگری » تفرجگاه های طبیعی نیریز » پناهگاه حیات وحش بختگان »
 بی‌شک دریاچه‌ها، رودها و چشمه‌ها در شکل‌گیری تمدن‌های اصیل بشری نقش مهمی داشته و به تبع آن در پایداری و برجای ‌ماندن میراث فرهنگی غنی هر جامعه،‌ تأثیر به‌سزایی دارند که استان فارس نیز با تمدنی پربار که در این مورد از خود برجای گذاشته،  ازاینقاعدهبی‌بهره نمانده است. معرفی رودها و دریاچه‌‌های این سرزمین اهمیت ویژه‌ای در بررسی فرهنگ و تاریخ آن دارد، چنان‌چه در این مقاله نیز سعی شده تا به معرفی جغرافیای تاریخی یکی از قدیمی‌ترین...

وضعیت طبیعی منطقه‌ای که طشک و بختگان در آن قرار دارند
دانشنامه گردشگری » تفرجگاه های طبیعی نیریز » پناهگاه حیات وحش بختگان »
رشته‌کوه‌های عظیم زاگرس که از شمال غربی ایران به جنوب کشیده شده است، در استان فارس و سپس در امتداد خود به شرق به‌تدریج ارتفاع خود را ازدست‌داده و به‌صورت رشته‌کوه‌های پهناوری گسترده می‌گردد. کوه‌های زاگرس در حوالی این دریاچه‌ها همه به‌موازات هم در جهت شرقی غربی امتداد دارند. از فرسایش این کوه‌ها دشت‌های کم‌عرض، طولانی و حاصلخیزی به وجود آمده است. دریاچه‌های طشک و بختگان در غرب یکی از وسیع‌ترین این دشت‌ها قرارگرفته است که سراسر آن...

مسجد جامع کبیر نی‌ریز
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز » مسجد جامع کبیر نی ریز »
این مسجد یکی از بناهای تاریخی و از قدیم‌ترین مساجدی است که در سده‌های نخستین اسلامی بناشده است. برخی این مسجد را آتشکده دانسته و گفته‌اند که در دوره ساسانیان، آتش مقدس را از آتشکده کاریان به آنجا می‌آورده‌اند. در اینکه در نی‌ریز آتشکده بوده، تردیدی نیست، امّا اینکه این مسجد در مکان آتشکده بنا گردیده، جای تردید است. مقدسی در احسن التقاسیم ـ در نیمه اول سده چهارم هجری قمری ـ ذیل معرفی نی‌ریز از مسجدی در کنار بازار...

قلعه های نیریز (قسمت سوم)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » قلعه های تاریخی نیریز »
بخش‌های دیگر مقاله را در قسمت نخست و قسمت دوم قلعه‌های نی‌ریز در دانشنامه نی‌ریز ما بخوانید.     - قلعه‌های دهستان رستاق از بخش مرکزی شهرستان نی‌ریز 1- قلعه بهمن    2- قلعه‌ی حسین‌آباد قدیم    3- قلعه‌ی حاجی‌آباد    4- قلعه‌ی حسین‌آباد جدید    5- قلعه‌ی جعفرآباد  6- قلعه‌ی حیدرآباد   7- قلعه‌ی ده‌فاضل   8- قلعه‌ی رحیم‌آباد   9- قلعه‌ی سورمق   10- قلعه‌ی علی‌آباد (قلعه‌شور) زمین‌های پیرامون قلعه‌ی علی‌آباد مدتی در مالکیت خانواده‌ی رضا حکمت فرزند حسام‌الدین مشارالدوله بوده است. رضا حکمت ملقب به فاخرالسلطنه و سردار...

معماری مسجد جامع کبیر نیریز
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز » مسجد جامع کبیر نی ریز »
مسجد جامع نی‌ریز قدیمی‌ترین مسجد یک ایوانهٔ ایران همان‌گونه که هر شخصی شناسنامه‌ای دارد که هویّت وی را می‌نماید، هر شهری هم شناسنامه‌ای دارد که هویت و سیمای آن را نشان می‌دهد؛ میراث‌های فرهنگی شناسنامهٔ شهرهایند. شهرهای کهن‌سال، شکوه و عظمت و تاریخ خود را در آینهٔ یادمان‌های تاریخی و فرهنگی، دیداری و مجسّم می‌سازند. نی‌ریز، کهن شهری از شهرهای دیرینه سال ایران، نیز دیرینگی و قدمت خود را با آثار درخشان به‌جامانده از سده‌های پیش اثبات می‌کند. میراث‌های تاریخی و فرهنگی این شهر، به‌طورکلی، به دودسته...

مسجد میرحیدرعلی (مسجد حاج سید علی، مسجد الزهرا(س) کنونی)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز »
مساجد ازجمله بناهای تاریخی هستند که در طول تاریخ از گزند تخریب مصون مانده و همواره از زمان‌های قدیم در بیشتر شهرهای ایران باقی‌مانده‌اند و هر یک به‌نوعی گویای تاریخ معماری و سیاسی - اجتماعی مناطق مختلف می‌باشند. نی‌ریز به‌عنوآن‌ یکی از قدیمی‌ترین شهرهای فارس و بلکه ایران، با تاریخی غنی و پرفرازونشیب، مساجد تاریخی ارزشمندی داشته که خوشبختانه معدودی از آن‌ها نیز در مسیر تاریخ باقی‌مانده‌اند. ازجمله: مسجد جامع کبیر که همچنان پابرجاست و مساجدی که آثاری...